De Nieuwe Toneelbibliotheek

Biografie

Rob de Graaf (1952) volgde na zijn middelbare school een bibliotheek- en documentatie-opleiding in Amsterdam. Vervolgens werkte hij als journalist en schreef hij zijn eerste scripts voor toneelvoorstellingen. In 1978 richtte hij het theatergezelschap Nieuw West op, samen met de mimespelers Dik Boutkan en Marien Jongewaard. De Graaf schreef een grote hoeveelheid teksten voor dit gezelschap, waar hij tot 1993 aan verbonden bleef. Opvallende voorstellingen uit deze periode zijn Rinus (1987), een poetische solo waarin Marien Jongewaard Rinus van der Lubbe vertolkt, een naieve verzetsstrijder, en A hard day's night (1991), een monoloog van een skinhead. Genoemde voorstellingen werden geselecteerd voor het Vlaams-Nederlanse Theaterfestival.

Begin jaren`90 begon De Graaf in opdracht te schrijven van individuele theatermakers en andere theatergroepen, waaronder Dood Paard. Voor 2SKIN, het stuk dat hij voor deze groep schreef, ontving hij in 1996 de Taalunie Toneelschrijfprijs. 2SKIN werd vertaald in het Duits en Engels; de Engelse versie werd voor het eerst opgevoerd in Manchester, in december 1997. Ook bleef hij schrijven voor Nieuw West. In 2003 ontving hij de Charlotte Köhler Prijs voor zijn tekst Neanderdal, vanwege de 'subtiliteit en de poëtische kracht van de taal'. De jury omschreef zijn toneelstukken in het algemeen als "verontrustende teksten, geschreven op de huid van de tijd.''
In 2007 werd hem de Taalunie Toneelschrijfprijs toegekend voor Vrede uitgevoerd door Keesen&Co.

Tussen 1991 en 1996 was Rob de Graaf artistiek directeur van de Mime-opleiding van de Theaterschool/Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten. Ook werkte hij als gastdocent/regisseur bij diverse toneelscholen. Nu werkt hij als docent bij de Opleiding Dramaschrijven van de HKU in Utrecht en bekleedt functies in fondsen, jury's en besturen en is sinds 2001 lid van de Commissie Theater van de Raad voor Cultuur. Op dit moment is hij bestuurslid van DasArts en van de theatergezelschappen Mug met de gouden tand, Plotloos Drama/Nieuw West, The Glass House en Stichting Pels (Jakop Ahlbom). Als journalist werkt hij voor het dagblad De Volkskrant, het landelijke theatertijdschrift TheaterMaker en als eindredacteur van Zichtlijnen.

Een blijmoedige, aggresieve anarchie karakteriseert het vroege werk van Rob de Graaf. Zijn taal wisselt van banaal naar bombastisch, en hij aarzelt niet cliché's te gebruiken. Zijn latere werk draait om een individu dat zich verloren weet in een wereld waarvan hij de wetten niet wil kennen en dat aan zijn eenzaamheid probeert te ontsnappen door woorden met elkaar te verbinden.

In zijn nieuwste stukken voegt hij de fictieve geschiedenis toe als thema, wat het gevoel van eenzaamheid en isolatie versterkt: hoe beschrijft iemand zijn eigen geschiedenis? Wat moet je geloven van wat een ander erover zegt? Hoe betrouwbaar zijn onze herinneringen aan ons eigen verleden? De Graaf ensceneert ontmoetingen tussen mensen die slechts tot één conclusie kunnen leiden: echte banden bestaan alleen in het verleden of de fantasie; in het heden kan zelfs het meest intieme contact slechts leiden tot onbegrip. (bron: www.dutchdrama.nl)
Boekuitgaven

    Drie theaterteksten voor Nieuw-West (1990);
    En een kleine jongen zal ze hoeden/Oost (een experiment)/A hard day’s night (1991);
    Pisstof (1997);
    2SKIN (1997);
    Terugkeer, 9 theaterteksten van Rob de Graaf (2001);
    en in: Teksten voor jeugdtheater 2 (1991), Nu ben ik alleen (1997), Eerst jij, dan ik (2001);
    Pony (2003)

    Vanaf 2009 geeft De Nieuwe Toneelbibliotheek veel van zijn nieuwe teksten uit [zie* in bibliografie]

Opmerkelijk

Rob de Graaf ontving in 2007 de Taalunie Toneelschrijfprijs voor Vrede . Ook ontving hij de Prosceniumprijs 2007 voor zijn werk voor Nieuw West, voor Vrede van Keesen&Co en 'Schuur' van toneelgroep Dood Paard.

In het voorjaar van 2008 verscheen een bundel toneelteksten van Rob de Graaf bij uitgeverij de Geus die de volgende tien stukken zal bevatten:
Pony, Moeder3logie, Kramp, Onverdeeld, Ko, Het harde rood van mijn gelijk,Geslacht, Verlaten, Love en Schuur.

In 2009 is Geslacht hernomen door Het Toneel Speelt.
Bibliografie:

Nederlandse Comedie* – 2021
Christine van Stralen, de musical – 2019
Strindberg en dal* – 2018
The Tragedy of Slaughtervaart* – 2018
Matglazen vensters* – 2018
Romp* – 2017
De Shakespeare Club* – 2017
Distel – 2016
Stripverhaal* – 2015
Queens* – 2015
Beton* – 2014
Stand up, lie down – 2014
De avond (English spoken)* – 2014
Vuurvrouwen – 2014
Botox Angels* – 2014
White Lies – 2013
There is a discussion* – 2013
Colombina* – 2013
In die nag* – 2012

Pleinvrees* – 2012
Germanisch depressief – 2011
Dames en heren – 2011
Freetown* – 2010
Interest* – 2009
Met Joran aan zee* – 2009
Stalker* – 2009
Amateurs* – 2008
Vrede – 2006
Schorselwoensdag – 2006
Witte donderdag – 2006
De nieuwe Messias – 2006
Schuur* – 2006
Het harde rood van mijn gelijk – 2006
AHAB Moby Dick – 2006
Het Grote Winteravondboek – in samenwerking met Marien Jongewaard   – 2006
De kleine natuur – 2005
Spaanse Schans – 2005
Love – 2005
Geslacht – 2004
Ren Lenny Ren – i.s.m Thomas Acda en Paul de Munnik   – 2004
Bloeddochters – 2003
Omtrent PP – 2003
Pony – 2003
Moeder3logie – 2002
De biel – 2002
Hand – 2002
Ik vond die panerotische theorie van Cynthia toch redelijk indrukwekkend – 2002
De zoete zee – 2002
Cliff – 2001
Zandmeisje – 2001
Neanderdal – 2001
Ko – 2001
Iris en de nacht – 2000
Als alles mag – 2000
Terugkeer – 2000
Rob - with a little help from my friends – 2000
Post-keramisch – 2000
Mission Impossible – 1999
Brazil Now – 1999
Aurora – 1999
Talkshow – 1999
Het vergeten verdrag – 1998
Khaliva – 1998
Eeuwige Lente – 1998
Stuifzand – 1998
Pisstof – 1997
Batu Badaun – 1997
Nu zou hij moeten spreken – 1997
Braak – 1996
2SKIN – 1996
Peter Pan – 1996
De meemaaksters – 1996
Liberia – 1995
Metamorphosen – 1995
Nachtwacht – 1995
Go Home – 1994
Tama – 1994
Donald – 1993
A world of their own – 1993
Operations spirituales – 1993
Het Ontbijt – co-auteur   – 1993
Four Roses – 1992
Drift – 1992
Les enfants du paradis – 1992
Space – 1992
Dominique – 1991
En een kleine jongen zal ze hoeden – 1991
Oost, een experiment – 1991
A Hard Day’s Night – 1991
Het nieuwe bouwen – 1991
De nichus – 1990
Pavlov – 1990
Lever – 1990
Ammorbidire – 1990
Oidipous Royal Baby – 1990
Leger – 1990
Leger des Heils – 1990
Badeloch – 1989
Pygmalion – 1989
Marie Boodschap – 1988
Ons offer, uw voordeel – 1987
Rinus* – 1987
Alleen, alleen op de wereld – 1986
Senzachrome – 1984
Sweet Inspiration – 1984
Bikini – 1984
Prae/Panta Rhei – 1982
Below Zero – 1981

New African Designs After the Second World War – 1979
We hebben je op het toneel gezien. Je stond daar maar en je deed niets – 1978
Petra, een actueel kunstprogramma – 1978

*teksten uitgegeven bij De Nieuwe Toneelbibliotheek

Contact
Marten Oosthoek - Stichting Watergat Spuistraat 226-II 1012 VV Amsterdam T +31 20 6160692 F +31 20 6160710 E marten.oosthoek@xs4all.nl

Een groep van vijf kinderen heeft een eigen biotoop opgebouwd, een plek waar zij spelen volgens hun zelfbedachte regels, waar ze praten volgens eigen logica en waar zij alleen de omgangsvormen bepalen. Een vrijplaats zou je het kunnen noemen, hoewel niet iedereen hier even vrij is. Begrippen als geweten en verantwoordelijkheid hebben voor de kinderen nog weinig betekenis. Als er al sprake van verantwoordelijkheid is, dan wordt die naar believen vakkundig van de een naar de ander doorgeschoven.

#751 €12.50

In de stilte van een Spaanse natuurcamping scharrelt een man in trekkerskleding rond. Hij bereidt voor zichzelf een eenvoudig middagmaal en ondertussen praat hij, zacht en onophoudelijk over jeugd en liefde, over onschuld en overgave. Tegen een jongen die er niet is maar wiens aanwezigheid voor hem volkomen reëel is. Boven de idylle van een warme zomerdag hangt een loodgrijze, loodzware wolk. Er is iets verschrikkelijks gebeurd, maar wat?

opvoergegevens: De Gemeenschap / Roy Peters

#685 €12.50

Een hypergevoelig moederskind, tot passiviteit en bespiegelingen geneigd en op zijn zesentwintigste nog altijd in het ouderlijk huis wonend komt op een zaterdagavond thuis met de minnaar die hij al een tijd lang blijkt te hebben: een veel oudere man met een messcherpe blik en dito tong. Onder de invloed van deze nieuwe krachtbron krijgt het familie-kaartenhuis het zwaar te verduren.

#616 €12.50

Toneelgroep &Co werkt aan ‘Dal in de mist’, een nog maar pas ontdekt stuk over liefde, afgunst en pijn van de Zweedse schrijver August Strindberg. De persoonlijke en professionele spanningen in het gezelschap lopen hoog op: de regisseur werkt te graag en te letterlijk als ‘fysiek theatermaker’, de mannelijke gastacteur is niet hetero genoeg voor zijn rol en de regieassistent is opzichtig bereid om alles te doen voor de toneelcarrière waarvan ze droomt. Toneel en werkelijkheid raken hopeloos verstrikt.

#479 €12.50

Een Shakespeareaanse tragedie over de verwikkelingen rond het roemruchte Slotervaarziekenhuis met in de hoofdrollen Aysel Erbudak, Jan Schram en het ziekenhuis zelf.

#474 €12.50

Doeze en Tacita: een echtpaar aan de verkeerde kant van de vijftig. Het water in de stille vijver van hun leven klotst hoog op wanneer Beau zich meldt. Hij is de zoon uit een eerder huwelijk van Doeze. Met de schijnbare achteloosheid van een beroepsgokker en met de kilte van een geboren cynicus speelt hij dit echtpaar uit elkaar.

#442 €12.50

Oud zijn. In een bed liggen. Niet lang meer te leven hebben, maar nog zoveel willen als een kind. Boos zijn op de wereld die verandert. Vervuld zijn van herinneringen en toch blijven geloven in het belang van verbeelding en verwachtingen. Dit alles overkomt de vrouw uit ROMP. Aan haar bed zit, zwijgend, een man. Hij luistert. Of niet? Pas als de vrouw eindelijk niet meer praat en met de onbeweeglijkheid van een dode in haar bed ligt neemt hij het woord.

#408 €12.50

In de jaren veertig, vijftig van de vorige eeuw was De Shakespeare Club een half-clandestiene organisatie waar homoseksuelen gelijkgezinden konden ontmoeten. De Shakespeare Club is niet alleen een groepsportret van eenlingen, maar ook een toneelstuk, een fraai kostuumdrama, over een autocratische vorstin in een hooggelegen paleis, die worstelt met haar kinderen omdat die een eigen leven zoeken en zich niet zomaar schikken in hun koninklijke rol.

#367 €12.50

In STRIPVERHAAL zien we twee kinderen spelen met elkaar, met de wereld en met het gevaar. Een spel van zwart en wit, van ja en nee, van doen en laten. In het spel kunnen ze samen zijn, maar alleen staan ze toch het sterkst.

#298 €12.50

Een stuk over Elizabeth I en Maria Stuart.

#291 €12.50

Een zoon en dochter komen op visite bij hun bejaarde ouders in hun luxe aanleunbungalow. Hij is niet geworden wat zijn ouders hadden gehoopt. Op de zus lijkt niets aan te merken. Het belooft als vanouds een stroef en stug samenzijn te worden. Maar dan komt pijnlijk aan het licht dat de bejaarde ouders inmiddels veel hulpbehoevender zijn dan iedereen had gedacht.

#253 €12.50

DE AVOND [ENGLISH SPOKEN]: over een tijdgeest, over escapisme en lethargie en ook over de manische energie die daar het tegendeel van is. Met de roman De avonden van Gerard Reve als een van de inspiratiebronnen. [expres geschreven in steenkolen Engels]
Dutch-English

#241 €12.50

Een feministische lesbische relatiekomedie voor drie actrices. Een tekst over militante vrouwelijke seksualiteit binnen een kleine gemeenschap met veel broeierige dialogen, jaloezie en emotioneel geweld.

#215 €12.50

Een monoloog over de geschiedenis van een man, een kunstenaar, die lang een jongen is gebleven, heeft volhard in een dwarse en rebellerende houding en altijd de vrijheid heeft genomen om met veel energie de dingen te doen die hij belangrijk vindt. De voormalig beeldenstormer is steeds meer de waarde van tradities gaan inzien, als drukke prater die heeft moeten leren luisteren, als bevlogen zoeker die niet alleen de open ruimte maar ook de muren heeft leren kennen, als man die de over- gang heeft gemaakt van ‘alles kan nog’ naar ‘dit is het dus’.

#187 €12.50

Een koninginnendrama. Twee vrouwen zitten klem in een relatie waarin macht, seksualiteit en controle een ritueel zijn geworden. Dan dringt er een man door in hun gesloten wereldje en maakt alles kapot. Niet omdat hij er zelf belang bij heeft, maar omdat destructie voor hem een vorm van plezier is. Hij speelt een spel, maar voor de twee vrouwen is het ernst: ze verliezen elkaar en hun wankele evenwicht.

#184 €12.50

Rinus vertelt het verhaal van Marinus van der Lubbe, de Nederlandse kommunist die de Rijksdag in 1933 in brand zou hebben gestoken.

* Uitgegeven in de serie Nederlandse Sleutelteksten *

#153 €12.50

Een gezin dat wordt bijeengehouden door gefnuikte ambities heeft zich terug getrokken in een Zuid-Afrikaans droomhuis. De vader, de moeder en de twee volwassen zoons - achter hoge muren die de rest van de wereld buitensluiten hebben ze alle tijd om zich op elkaar te richten en om zich te stoten aan hun onvrede en frustraties. Door dit gezin loopt een barst van gemankeerd kunstenaarschap, van onvervuld verlangen en van zwelgen in de eigen zwakte. Geïnspireerd door onder andere Eugene O’Neills drama ‘Long day’s journey into night’.

#140 €12.50

Een man lijkt in zichzelf lijkt te praten, tot hij het publiek via de mobiele telefoon direct aanspreekt, hij betrekt hen in zijn eenzame protest, zijn oproep aan de samenleving. Pleinvrees werd gemaakt als reactie op de afbraak van het sociale stelsel, vanuit de behoefte je daar individueel en als gemeenschap over uit te spreken. Een monoloog. NL-ENG

opvoergegevens: Omsk / Lotte Berg, van den

#134 €12.50

Een warme avond op een paradijselijk eiland. Hij is charmant, beschaafd en daadkrachtig. Zij is mooi, vrolijk en niet op haar mondje gevallen. Ze spelen het spel van de verleiding, van de grensoverschrijding, van de wederzijdse manipulatie. Hoe loopt dit af? In deze tekst leren we ook de moeder van het meisje kennen, een vrouw die haar ontzetting over de verdwijning van haar kind perfect en schijnbaar moeiteloos weet om te zetten in een rol die ze in het licht van de media met verve speelt. opvoergegevens: Bellevue Lunchtheater / Nieuw West / Marien Jongewaard

#107 €12.50

Een heel persoonlijke ode aan Amerika: het Amerika van de hoop en van de dood. John en Jacky behoren tot die wrede sprookjeswereld. Zij reizen door dit verbeelde land – van het Vrijheidsbeeld tot Woodstock, van Wounded Knee tot aan Zabriskie Point – en eindigend op een zonnige novemberdag in de hoofdstad van Texas. Een roadmovie. opvoergegevens: Nieuw West / Marien Jongewaard

#71 €12.50

Drie vrouwen ontmoeten elkaar in een West-Afrikaans land. Het voor Europese toeristen gebouwde resort daar biedt niet alleen paradijselijke stranden, een heerlijke zee en een comfortabel verblijf: hier is ook de mogelijkheid om in contact te komen met sterke, donkere en lief glimlachende jongemannen, die graag bereid zijn om tegen een niet eens zo heel exorbitante vergoeding alles te doen wat er van ze verlangd wordt. opvoergegevens: Dood Paard

#62 €12.50

TWEETALIGE UITGAVE: NL/DU Vertaling van Schuur naar het Duits: Uwe Dethier (2009). Een man en een vrouw, al jaren samen, hebben zich terug getrokken uit de grote stad op zoek naar de rust van een eenvoudig leven op een Waddeneiland. Ze worstelen met hun teleurstellingen: de wereld en hun loopbaan zijn niet geworden wat ze er van hadden gehoopt. Zo ook hun liefde. Na iedere doorwaakte nacht volgt een nieuwe dag – een dag waarop ze zullen blijven proberen om er samen toch het beste van te maken. opvoergegevens: Dood Paard

#32 €12.50

Vertaling van Schuur naar het Duits: Uwe Dethier (2009). Een man en een vrouw, al jaren samen, hebben zich terug getrokken uit de grote stad op zoek naar de rust van een eenvoudig leven op een Waddeneiland. Ze worstelen met hun teleurstellingen: de wereld en hun loopbaan zijn niet geworden wat ze er van hadden gehoopt. Zo ook hun liefde. Na iedere doorwaakte nacht volgt een nieuwe dag – een dag waarop ze zullen blijven proberen om er samen toch het beste van te maken. opvoergegevens: Oldenburgisches Staatstheater

#31 €12.50

Een man en een vrouw, al jaren samen, hebben zich terug getrokken uit de grote stad op zoek naar de rust van een eenvoudig leven op een Waddeneiland. Ze worstelen met hun teleurstellingen: de wereld en hun loopbaan zijn niet geworden wat ze er van hadden gehoopt. Zo ook hun liefde. Na iedere doorwaakte nacht volgt een nieuwe dag – een dag waarop ze zullen blijven proberen om er samen toch het beste van te maken. opvoergegevens: Dood Paard

#30 €12.50

Een bemiddelde weduwe nodigt haar volwassen kinderen uit voor een weekend in een Zwitsers chalet. Na een leven als 'vrouw van' en het verlies van haar echtgenoot gooit ze kordaat het roer om. Ze heeft een nieuwe vriend en met hem wil ze een bedrijf starten. Hij zorgt voor de ideeën, zij voor veel geld. Maar de zo mooie wending in het vastgelopen leven van de moeder levert vooral scheve ogen op. INTEREST, een bitter-komisch familieportret. opvoergegevens: Keesen & Co / Willibrord Keesen

#17 €12.50

Amateurs is geïnspireerd op de film Amator uit 1979 van de Poolse cineast Krzysztof Kieslowski. Een echtpaar blikt weemoedig terug op hun leven. Ooit dachten ze aan de grijze alledaagsheid te ontsnappen door hun dromen na te streven. Beiden hoopten op een artistieke carrière: hij als filmmaker, zij als avant-gardeactrice. Beiden waagden de sprong. Beiden keerden gedesillusioneerd terug naar hun gewone bestaan. De monoloog Stalker is gebaseerd op de gelijknamige film uit 1979 van de Russische cineast Andrei Tarkovski. Zes mensen worden geconfronteerd met een speler en een verhaal over de zoektocht naar waarheid en zuiverheid. opvoergegevens: Nieuw West / Marien Jongewaard

#7 €12.50