De Keizerin, die afkomstig is uit de geestenwereld, moet een schaduw zien te verwerven voordat haar vader haar menselijke geliefde, De Keizer, laat verstenen. Aangemoedigd door haar Voedster probeert ze de schaduw van De Verfster te verkrijgen.

Die Frau ohne Schatten ontstond in een turbulente periode, zowel persoonlijk voor Richard Strauss en Hugo von Hofmannsthal als in de bredere maatschappelijke context. Terwijl Strauss aan de muziek werkte tussen 1914-1917 brak de Eerste Wereldoorlog uit. De opera werd beïnvloed door de tijdgeest: het werk reflecteert op existentiële thema’s zoals menselijke transformatie, liefde en opoffering, die door de oorlog extra gewicht kregen.